Innowacje, które chronią Polskę

Na MSPO najwięksi gracze światowego przemysłu zbrojeniowego pokazują swoje produkty - od śmigłowców, czołgów i wozów bojowych po karabiny i amunicję. Obok tej „parady potęg” coraz wyraźniej wybrzmiewa jednak głos innowacji: dronów i systemów bezzałogowych, sztucznej inteligencji, zaawansowanej elektroniki, materiałów wysokoenergetycznych czy powłok ochronnych. W tych obszarach mocno zaznaczyła swoją obecność Sieć Badawcza Łukasiewicz.

„Polski przemysł zbrojeniowy potrzebuje silnego komponentu technologicznego i własności intelektualnej. Instytuty Łukasiewicza mają doświadczenie w takich projektach i mogą wnieść realną wartość w jego rozwój - podkreśla prezes Sieci, dr Hubert Cichocki. - Szczególnie jeśli chodzi o systemy bezzałogowe”.

Robotyzacja pola walki

Autonomiczne platformy i drony to dziś jeden z najszybciej rozwijających się segmentów obronności. Inżynierowie Łukasiewicza mają w tym obszarze ponad 25 lat doświadczenia, a ich rozwiązania trafiły już do 28 krajów. Obecnie w instytucie Łukasiewicz - PIAP realizowany jest kontrakt dla polskiej armii na opracowanie i produkcję 97 robotów zwiadowczych.

„Robotyzacja pola walki postępuje błyskawicznie. Dostrzegamy coraz ciekawsze konstrukcje i w PIAP staramy się wyprzedzać ten trend, oferując jedne z najnowocześniejszych robotów w Europie” - mówi Adam Szepczyński z Łukasiewicz -PIAP.

Największe zainteresowanie w Kielcach wzbudziła nowa wersja autonomicznej platformy PIAP HUNTeR. To bezzałogowy pojazd lądowy, zdolny do działań rozpoznawczych, transportowych i bojowych. Najnowsza odsłona została wyposażona w zdalnie sterowany moduł uzbrojenia opracowany w Zakładach Mechanicznych Tarnów z Polskiej Grupy Zbrojeniowej. HUNTeR otrzymał radar, głowicę optoelektroniczną i wielkokalibrowy karabin maszynowy WKM kal. 12,7 mm. W tej konfiguracji może zwalczać drony, nanodrony czy pociski manewrujące, sprawdzając się zarówno w obronie przeciwlotniczej, jak i w ochronie infrastruktury krytycznej.

Morski strażnik

Na MSPO zadebiutował także morski dron MANTA, opracowany w Łukasiewicz - Warszawskim Instytucie Technologicznym. To bezzałogowa jednostka stworzona z myślą o patrolach i ochronie portów, platform wiertniczych, kabli, rurociągów i farm wiatrowych. - Mimo niskiej wagi i kompaktowych rozmiarów zachowuje stabilność na otwartym morzu, a przy tym jest szybki - podkreślają inżynierowie. MANTA została wyposażona w aparaturę monitorującą nietypowe zjawiska i zachowania, zarówno pod wodą, jak i na powierzchni.

Docenione przez ekspertów

Rozwiązania Łukasiewicza podczas tegorocznego konkursu Lider Bezpieczeństwa Państwa 2025 nie tylko przyciągały uwagę publiczności, lecz także zdobyły najwyższe uznanie ekspertów. Nagrodę I klasy otrzymał Łukasiewicz - Instytut Metali Nieżelaznych, który wspólnie z Mesko S.A. opracował rezerwowe baterie termiczne BTR, które znajdują zastosowanie w silnikach rakietowych i pociskach artyleryjskich. Równie wysoko oceniono osiągnięcia Łukasiewicz - Krakowskiego Instytutu Technologicznego, nagrodzonego za system oceny zdolności personelu latającego do służby w powietrzu. Doceniono także (Nagroda II klasy) współpracę Łukasiewicz - Instytutu Przemysłu Organicznego z Politechniką Warszawską, której efektem był moduł sterowania gazodynamicznego do pocisków rakietowych.

Na tegorocznym Salonie swoje rozwiązania prezentowało 11 z 22 instytutów Sieci. Obok robotów i dronów można było zobaczyć m.in. ciche silniki indukcyjne dla okrętów marynarki, uszczelniacze do armatohaubicy KRAB, łuski granatników czy ceramiczne płyty balistyczne. Spore zainteresowanie wzbudzały także oparte na sztucznej inteligencji systemy autonomicznej jazdy dla pojazdów bezzałogowych i narzędzia monitorujące w czasie rzeczywistym parametry życiowe żołnierzy. Na stoisku Łukasiewicz - Instytutu Lotnictwa pokazano makiety satelity SPARK i rakiety przechwytującej rozwijanej w europejskim programie HYDEF.

Strategiczne sojusze

MSPO to jednak nie tylko przestrzeń prezentacji produktów, ale również okazja do budowania i rozwijania strategicznych relacji. W Kielcach podpisano porozumienie pomiędzy Siecią Badawczą Łukasiewicz a Polską Grupą Zbrojeniową.

„Naszym celem strategicznym jest uzyskanie pozycji dostawcy pierwszego wyboru dla polskiego sektora zbrojeniowego w obszarze badań i rozwoju” - mówił prezes Sieci, Hubert Cichocki.

„PGZ to największy partner dla Sił Zbrojnych RP, a Łukasiewicz - najważniejszy partner badawczo-rozwojowy dla przemysłu. Zacieśniamy współpracę” - dodał Jan Grabowski, wiceprezes PGZ.

„Bardzo wierzymy w tę synergię. Nasze instytuty mogą współpracować z PGZ w dziesiątkach, a nawet setkach obszarów. Skala obu organizacji daje przestrzeń do wspólnych projektów na niespotykaną dotąd skalę” - podsumował Cichocki.

Jednym z efektów tej strategii było podpisanie w Kielcach listu intencyjnego pomiędzy Łukasiewicz - Instytutem Elektrotechniki a Wojskowym Centralnym Biurem Konstrukcyjno-Technologicznym, spółką z Grupy PGZ. Współpraca obejmie rozwój technologii magazynów energii oraz hybrydowych i wodorowych napędów.

„Chcemy razem wprowadzić na rynek produkt zwiększający bezpieczeństwo energetyczne. Dzięki kompetencjom Instytutu szybko dostosujemy go do wymogów polskiej obronności. Będzie to rozwiązanie dla wojska, przeznaczone do ładowania statków powietrznych, ale znajdzie zastosowanie także w lotnictwie cywilnym” - podkreślał dr inż. Sebastian Wydra, dyrektor Łukasiewicz - Instytutu Elektrotechniki.

Dzień później podpisano porozumienie z firmą TELDAT, polskim liderem wojskowych systemów ICT (technologii informacyjno-komunikacyjnych), czyli rozwiązań łączących w czasie rzeczywistym informatykę, łączność i zarządzanie walką. Celem partnerstwa jest wzmocnienie potencjału badawczego i komercjalizacyjnego stron, zwłaszcza w obszarze zautomatyzowanych systemów zarządzania pojazdami bezzałogowymi.

Dyskusje o przyszłości

Mimo że najwięcej emocji budziły prezentacje sprzętu, podpisywane porozumienia i kontrakty, to równie ważnym elementem tegorocznego Salonu były prowadzone w Kielcach dyskusje. W trakcie panelu poświęconego współpracy Polski i Korei gen. w st. spocz. Mieczysław Cieniuch, były szef Sztabu Generalnego podkreślał, że współpraca przemysłowa powinna być poprzedzona współpracą naukowo-badawczą. Z kolei płk rez. dr hab. inż. Józef Wrona, odpowiedzialny za współpracę międzynarodową w Łukasiewicz - PIAP, zwracał uwagę, że doświadczenia wojny obronnej Ukrainy jasno pokazują, że przewagę na polu walki zyskuje ten, kto dysponuje przewagą technologiczną, a tę budują innowacyjne technologie.

Jak podkreślał podczas jednej z kieleckich debat dr Hubert Cichocki, rosnące w Polsce nakłady na obronność to nie tylko inwestycja w sprzęt, ale przede wszystkim w przyszłość polskiej gospodarki. 

„Dziś nie chodzi już tylko o modernizację armii, ale o wybór, w jakich obszarach Polska chce być niezależna technologicznie. To decyzja, które technologie traktujemy jako strategiczne i w które jesteśmy gotowi zainwestować, by zyskać przewagę i bezpieczeństwo na lata” - podsumowuje Cichocki.

„O sile obronnej państwa decydują nie tylko kontrakty i liczba zakupionych systemów, ale przede wszystkim zdolność do tworzenia własnych rozwiązań i społeczne poparcie dla nich. To właśnie transfer technologii, rozwój krajowych kompetencji badawczo-rozwojowych przesądzą o tym, czy Polska zbuduje trwały fundament nowoczesnego przemysłu obronnego” - komentuje tegoroczne MSPO były szef Sztabu.

Źródło informacji: Centrum Łukasiewicz