inflacja

Polacy coraz ostrożniej podchodzą do swoich finansów, traktując oszczędności przede wszystkim jako poduszkę bezpieczeństwa na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń – wynika z badania przygotowanego na zlecenie BIG InfoMonitor. Zdecydowana większość gromadzonych środków (75 proc.) ma chronić przed niespodziewanymi wydatkami lub utratą dochodu – cel ten dominuje w planach oszczędnościowych. Jednocześnie niestabilna sytuacja ekonomiczna zmusza aż jedną trzecią dorosłych do regularnego sięgania po te rezerwy w celu pokrycia podstawowych kosztów życia.

We wrześniu ceny żywości i innych produktów codziennego użytku poszły w górę średnio o 4,9% rdr. W sierpniu wzrost rdr. wyniósł 5,1%, a w lipcu – 5,7%. To dane z cyklicznego raportu pt. „Indeks Cen w Sklepach Detalicznych”. Jego autorzy przeanalizowali zmiany cen ponad 100 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów, podzielonych na 17 kategorii. Ponadto zaobserwowali, że sama żywność zdrożała we wrześniu o 4,1% rdr. W sierpniu była rdr. na plusie 4,3%, a w lipcu – 4,9%. Widać też, że dynamika wzrostu cen w sklepach słabnie. Jednak wciąż utrzymuje się na wyższym poziomie niż sama inflacja.

Najnowszy raport na temat kosztów codziennych zakupów w sklepach wskazuje, że w sierpniu br. najszybciej rosły ceny art. tłuszczowych, takich jak masło, olej i margaryna. Średni wzrost w tej kategorii wyniósł 17,7% rdr. Wśród najbardziej drożejących grup towarów widać też używki, owoce, słodycze i desery oraz nabiał. Podwyżki ich cen sięgały od 7,6% do 11,7% rdr. Tym razem na siedemnaście analizowanych kategorii cztery wykazały spadki cen. Dotyczyło to karm dla zwierząt, art. dla dzieci, chemii gospodarczej oraz produktów sypkich, czyli cukru i mąki.

W sierpniu br. ceny w sklepach wzrosły średnio o 5,1% rdr. W lipcu zwiększyły się o 5,7%, a w czerwcu – o 5,8% rdr. Do tego widać, że sama żywność zdrożała o 4,3% rdr. Dla porównania w lipcu poszła w górę o 4,9%, a miesiąc wcześniej – o 5,1% rdr. Zatem po ww. danych widać, że ceny w sklepach wciąż są wyższe niż ogólny poziom inflacji. Analitycy rynkowi uważają, że w kolejnych miesiącach ww. trend powinien się utrzymać, a różnica między poziomem inflacji a tempem wzrostu cen jeszcze się zmniejszy. Dodają, że w dużej mierze to zasługa sieci handlowych, które robią coraz więcej akcji rabatowych. Dzięki temu cały czas spadają ceny regularne, ale nie wiadomo, jak długo to potrwa.

Przedsiębiorcy w 2023 roku z niepokojem patrzą w przyszłość, najczęściej obawiając się powrotu wysokiej inflacji, co potwierdza aż 39% z nich. Pomimo rosnących lęków dotyczących nieuczciwych klientów i destabilizacji politycznej, sztuczna inteligencja pozostaje na marginesie obaw liderów biznesu.

Polska staje się centrum inwestycyjnym dla zagranicznych funduszy, które odkrywają potencjał rynku najmu zwrotnego. Spadek inflacji do poniżej 3% sprawia, że transakcje takie jak rekordowa sprzedaż fabryk Eko-Okna w Kędzierzynie-Koźlu stają się coraz bardziej atrakcyjne, a eksperci przewidują dalszy wzrost tego segmentu o 10-15% w nadchodzących miesiącach.

W czasie wakacji art. szkolne ogólnie podrożały mniej niż codzienne zakupy w lipcu, w tym żywność. Średni wzrost wyniósł tylko 2,9% rdr. i był poniżej poziomu inflacji. Najmocniej poszły w górę ceny korektorów oraz kredek – odpowiednio o 12,5% i 9,9% rdr. Natomiast eksperci komentujący dane zwracają uwagę na to, że np. potaniały długopisy automatyczne, a zdrożały klasyczne. I wyraźnie ostrzegają, że sklepy chcą się pozbyć zapasów tańszych zamienników. Zamierzają też zachęcić rodziców do zrobienia przy okazji innych zakupów, na których marże są wyższe. Ponadto wiadomo, że w całym lipcu i przez połowę sierpnia sieci handlowe zaoferowały o 17,6% mniej promocji na art. szkolne niż rok wcześniej. W porównaniu do poprzednich wakacji wydały też o 29,2% mniej gazetek promocyjnych z tego typu produktami.

Masło ciągle drożeje dwucyfrowo w relacji rocznej, ale skoki są coraz mniejsze. W lipcu br. produkt zaliczył podwyżkę o 17,3% rdr. Dla porównania, na początku roku wzrosty wahały się wokół 30% rdr. Według ekspertów, w I półroczu br. drożyznę wyhamowało zwiększenie liczby promocji na masło o 15,5% rdr. Najwięcej akcji promocyjnych przybyło rdr. w hipermarketach i dyskontach. Na plusie rdr. znalazły się ponadto sieci cash & carry, a także supermarkety. Spadek zanotowały tylko sklepy convenience. Jednak znawcy rynku ostrzegają, że masło wciąż będzie drogie. W lipcu kosztowało przeciętnie 7,87 zł. I średnia cena w granicach 8,00 zł jest przewidywana do końca roku. Ale w okresach szczytowego popytu i w pesymistycznym scenariuszu może zbliżyć się nawet do 9,00 zł.

Wzrost cen w marcu mocno przyspieszył, tj. do 6,7% rdr. Było to zgodne z prognozami ekspertów. Najmocniej podrożały art. tłuszczowe, owoce oraz napoje bezalkoholowe. Tak wynika z cyklicznie publikowanego raportu pt. „Indeks Cen w Sklepach Detalicznych”. Eksperci spodziewają się, że przed samą Wielkanocą będzie w sklepach dużo drożej niż przed poprzednią. Potwierdzają to wstępne szacunki z początku kwietnia, z których wynika, że ceny w sklepach poszły w górę o 6,8% rdr. Natomiast typowo świąteczne artykuły zdrożały o 8,1% rdr. W ub.r. przed Wielkanocą koszty codziennych zakupów ogólnie wzrosły rdr. o 2,1%, a produktów związanych ze świętami – o 3,2 rdr.

W lutym br. ceny w sklepach wzrosły średnio o 5,8% w ujęciu rocznym. Tak wynika z najnowszego raportu rynkowego pt. „Indeks Cen w Sklepach Detalicznych”. Z kolei w styczniu skok wyniósł 5,9% rdr. Zatem po raz pierwszy od roku widać delikatne, ale jednak odwrócenie trendu. Do tego w lutym na 17 monitorowanych kategorii dwie zanotowały spadek cen, tj. chemia gospodarcza oraz produkty sypkie. Pozostałe sektory znalazły się rdr. na plusie – w przedziale od 3,7% do 16,1%. Tym razem liderami podwyżek cen były art. tłuszczowe, owoce, napoje bezalkoholowe, a także słodycze i desery. Pierwszą piątkę drożyzny zamknął nabiał.

Jak wynika z analizy prawie pół tysiąca cen detalicznych, w styczniu br. masło zdrożało o przeszło 29% rdr. Jednocześnie sieci handlowe zorganizowały o blisko 12% mniej promocji na ten produkt niż rok wcześniej. Ograniczyła je większość formatów. Wyjątkiem były dyskonty, które zwiększyły liczbę akcji promocyjnych o ponad 12% rdr. Według ekspertów komentujących te dane, sytuacja na rynku masła jest wciąż dynamiczna. Jeśli obecne tendencje inflacyjne oraz wzrost kosztów produkcji utrzymają się, ceny dalej będą rosły. Mogą jednak się unormować w przypadku stabilizacji kosztów surowców i zwiększenia konkurencji między sieciami. Natomiast przed Wielkanocą prawdopodobnie konsumentów czekają kolejne podwyżki.

W 2024 r. o blisko ¼ spadła liczba ujawnionych przestępstw kradzieży sklepowych. Z rejestrów policyjnych wynika także, że w ub.r. stwierdzono blisko 244 tys. wykroczeń kradzieży w placówkach małopowierzchniowych i wielkopowierzchniowych. To o 14,8% mniej niż w 2023 roku. Zgłoszono również prawie 200 tys. wykroczeń kradzieży w wielkopowierzchniowych marketach i 44 tys. – w małopowierzchniowych sklepach. W 2023 roku w jednych i w drugich było mniej kradzieży. Eksperci wskazują, że główną przyczyną wyhamowania ww. sytuacji może być spadek inflacji, chociaż oczywiście powodów jest więcej. Niektórzy też ostrożnie szacują, że w rzeczywistości tego typu przestępstw jest ok. 250-300 tysięcy, a wykroczeń – 1,5-2 mln rocznie. Tylko nie wszystkie zdarzenia są ujawniane.

Znani eksperci prognozują, że rok 2024 zakończymy z inflacją konsumencką w pobliżu 5% rdr. Niektórzy uważają, że w grudniu ceny art. spożywczych wzrosną w stosunku do zeszłego miesiąca o ok. 1%, a w porównaniu z analogicznym okresem ub.r. będą wyższe o ok. 5,5%. Inni szacują, że żywność i napoje w grudniu br. zdrożeją o ok. 4-5% rdr. Z kolei część znawców rynku jest zdania, że w ujęciu miesięcznym wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych będzie zbliżony do listopadowego. To oznaczałoby, że rok do roku podwyżki cen przyspieszyłby z 4,8% do nieco ponad 5%. Przy tym ekonomiści zastrzegają, że w odczuciu konsumentów ceny rosną jeszcze szybciej, niż podaje Główny Urząd Statystyczny. Dodają też, że handel dostrzega ogólne ograniczenie dynamiki konsumpcji w ostatnich miesiącach i stara się dodatkowo zachęcać Polaków do zakupów.

Wzrost cen codziennych zakupów przekroczył granicę 5% rdr. Do tego widać, że już tylko jedna kategoria ze wszystkich obserwowanych nie zdrożała. I tym razem na podium drożyzny znalazły się warzywa, słodycze i desery, a także owoce. W pierwszej piątce widać też produkty sypkie, jak również nabiał. W całym rankingu najmniej podrożały środki higieny osobistej. Z kolei na symbolicznym minusie uplasowały się karmy dla zwierząt. Eksperci komentujący te dane przypominają, że zakończył się blisko dwuletni okres spadków cen w rolnictwie. Tłumaczą również, że wytwórcy mierzą się z wysokimi kosztami produkcji i przechowywania.