Jacek Cygan w gryfickiej Bibliotece

Jacek Cygan, to doskonale Wam, znany autor tekstów piosenek, poeta, prozaik, organizator festiwali muzycznych, tłumacz, juror i osobowość telewizyjna. Współpracuje z najważniejszymi kompozytorami i wokalistami polskiej muzyki rozrywkowej. Stworzył ponad 1300 tekstów piosenek, niejednokrotnie wielkich przebojów. Odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Orderem Uśmiechu.

Biografia. Jacek Cygan – poeta, prozaik, autor tekstów piosenek, librecista. Urodził się 6 lipca 1950 roku w Sosnowcu. Uczęszczał do Szkoły Podstawowej Nr 15 im. Stefana Żeromskiego w Sosnowcu – Niwce, a następnie do tamtejszego Liceum Ogólnokształcącego im. Emilii Plater. Ukończył studia na Wydziale Cybernetyki WAT w Warszawie.
Podczas studiów zaczął pisać wiersze i teksty piosenek. Wywodzi się ze środowiska piosenki studenckiej określanej mianem „krainy łagodności”. Współzałożyciel grupy „Nasza Basia Kochana”, z którą w roku 1976 wygrał Festiwal Piosenki Studenckiej w Krakowie. Napisał ponad tysiąc piosenek, współpracując z najwybitniejszymi polskimi kompozytorami i wokalistami m.in. Grażyną Łobaszewską, Edytą Geppert, Edytą Górniak, Marylą Rodowicz, Jerzym Filarem, Sewerynem Krajewskim, Krzesimirem Dębskim, Włodzimierzem Korczem, Andrzejem Zauchą i Ryszardem Rynkowskim. Pięciokrotnie piosenki z jego tekstami wygrywały Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu, m.in. „Jaka róża taki cierń” w wykonaniu Edyty Geppert w roku 1984 czy „Wypijmy za błędy” w wykonaniu Ryszarda Rynkowskiego w roku 1989. W roku 1994 jego piosenka „To nie ja byłam Ewą” w wykonaniu Edyty Górniak zajęła II miejsce na Festiwalu Eurowizji w Dublinie. W roku 2015 J. Cygan wrócił do Opola, gdzie na 52 Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki jego piosenka „Wszystko ma swój czas” w wykonaniu grupy „Perfect” zdobyła SuperJedynkę 2015 jako SuperPrzebój. Wtedy też J. Cygan odsłonił swoją Gwiazdę w opolskiej Alei Gwiazd.
Osobnym rozdziałem w twórczości Jacka Cygana są piosenki dla dzieci. Przez dziesięć lat prowadził telewizyjny i estradowy program „Dyskoteka Pana Jacka” /Dżeka/. Napisał dla dzieci kilkadziesiąt piosenek współpracując między innymi z Majką Jeżowską, Anną Jurksztowicz, Pawłem Stasiakiem oraz młodymi wokalistami, takimi jak Magda Fronczewska czy Krzysztof Antkowiak. Kontynuacją tej twórczości dla dzieci jest książka J. Cygana „Cyferki”, która ukazała się w roku 2011 w krakowskim Wydawnictwie „Czerwony Konik” z pięknymi ilustracjami Oli Woldańskiej-Płocińskiej.
Wydał cztery tomy wierszy: „Drobiazgi liryczne”, Oficyna Literacka, Kraków – 1995, „Ambulanza”, Wydawnictwo Bonobo, Warszawa – 2005, przetłumaczony na język włoski przez Silvię Bruni, „Pies w tunelu”, Wydawnictwo Iskry, Warszawa – 2011 oraz „Boskie błędy”, Wydawnictwo BOSZ, 2017.
Za tom „Ambulanza” otrzymał w 2007 roku Nagrodę Literacką im. ks. Jana Twardowskiego. Za tom „Pies w tunelu” otrzymał w roku 2012 Nagrodę Literacką Fundacji im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Srebrny Kałamarz Hermenegildy Kociubińskiej” . Wiersze z tomu „Ambulanza” znalazły się w „Antologii Poetów Włoskich „Florilegio” wydanej we Florencji w roku 2008. W kwietniu 2016 roku ukazał się w Wydawnictwie Senfkorn w Görlitz niemieckojęzyczny zbiór wierszy J. Cygana zatytułowany „ZEIT REISEN” /„Podróże w czasie”/ w tłumaczeniu Dagmary Kraus ze wstępem Thomasa Schulza. W czerwcu 2017 roku ukazał się w krakowskim Wydawnictwie Austeria wybór wierszy w języku francuskim zatytułowany „LES VITRAUX” /„Witraże”/. Tłumaczeń dokonała Elżbieta Jogałła.
Od ponad 20 lat współpracuje z Leopoldem Kozłowskim, z którym napisał wiele oryginalnych pieśni oraz stworzył program pt. „Rodzynki z migdałami” prezentowany w synagogach i salach koncertowych w Polsce i w Europie. Przetłumaczył z języka jidysz kilkadziesiąt starych, żydowskich pieśni. Ukazały się one w antologii „Najpiękniejsze pieśni i piosenki żydowskie” – Wydawnictwo Austeria, Kraków – 2006.
W roku 2009 opublikował w Wydawnictwie Austeria w Krakowie książkę „Klezmer – Opowieść o życiu Leopolda Kozłowskiego – Kleinmana.” Książka ta została przetłumaczona na język niemiecki i ukazała się drukiem w roku 2012 w wydawnictwie Metropol Verlag w Berlinie pod tytułem „Der Letzte Klezmer”.
W roku 2012 J. Cygan przełożył z języka jidysz trzydzieści pieśni najsłynniejszego barda i poety Krakowskiego Kazimierza Mordechaja Gebirtiga. Książka z tymi przekładami ukazała się w Wydawnictwie Austeria pod tytułem Mordechaj Gebirtig „Bądź mi zdrów, Krakowie” -„Blajb gezunt mir, Kroke”/.
J. Cygan przełożył także duże formy słowno muzyczne, m. in. oratorium „Mesjasz” G. F. Handla czy musical „Notre Dame de Paris” Luca Plamandon i Riccardo Cocciante.
W styczniu roku 2014 odbyła się w Teatrze STU w Krakowie premiera sztuki autorstwa Jacka Cygana „Kolacja z Gustawem Klimtem” w reżyserii Krzysztofa Jasińskiego. W sztuce grają: Małgorzata Foremniak, Piotr Polk oraz Ewa Porębska. Sztuka została przetłumaczona na język niemiecki przez Romana Frankla. W maju 2016 roku miała swoją premierę w Teatrze Pygmalion w Wiedniu jako „Abendessen mit Gustav Klimt” w reżyserii Nicolae Vladulescu. Główne role grali: Geirun Tino, Madeilene Steinwender i Elisabeth Vanca.
W październiku 2014 roku ukazała się w Wydawnictwie Znak książka Jacka Cygana „Życie jest piosenką” zawierająca 40 tekstów jego piosenek wraz z historią ich powstania. W lutym 2016 roku Wydawnictwo Znak opublikowało książkę „Przeznaczenie, traf, przypadek” zawierającą 26 współczesnych opowiadań J. Cygana. Publikację wzbogacają fotografie autorstwa Leszka Mądzika.
Jesienią 2014 roku J. Cygan przygotował spektakl w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie zatytułowany „CYGAN w POLSKIM – Życie jest piosenką”, którego jest reżyserem i autorem scenariusza. W spektaklu piosenki J. Cygana wykonują: Joanna Trzepiecińska, Lidia Sadowa, Natalia Sikora, Szymon Kuśmider, Krzysztof Kwiatkowski, Andrzej Seweryn oraz sam Autor.
Odznaczony w roku 2013 Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Jest także Kawalerem Orderu Uśmiechu, jedynego odznaczenia przyznawanego przez dzieci, które otrzymał w Szkole Podstawowej Nr 15 w Sosnowcu – Niwce, do której uczęszczał jako dziecko.
W listopadzie 2014 roku J. Cygan decyzją Rady Miejskiej otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Sosnowca.