Kiedy działalność charytatywna jest zwolniona z VAT

• Darowizna żywności w ramach działalności charytatywnej przedsiębiorcy jest zwolniona z VAT.
• Przekazanie darów musi nastąpić przez organizację pożytku publicznego.
• Podatnik musi pamiętać o właściwym udokumentowaniu darowizny.
• Do 30 czerwca br. obowiązuje 0 % VAT na  towary i usługi przekazywane w ramach pomocy Ukrainie.

Co do zasady opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium Polski. Czasami jednak opodatkowaniu VAT podlegają też czynności nieodpłatne, w tym darowizny. 

Warunki skorzystania ze zwolnienia

Działalność charytatywna polega najczęściej na nieodpłatnej dostawie towarów na rzecz osób potrzebujących pomocy. Jeśli przedsiębiorca chciałby przekazać w ramach działalności charytatywnej towary żywnościowe osobom potrzebującym, a przy zakupie tych towarów miał prawo do odliczenia podatku naliczonego, to będzie musiał objąć taką darowiznę podatkiem od towarów i usług. Nie musi jednak płacić podatku VAT od tej darowizny jeżeli przekazanie darów nastąpiło za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, a organizacja prowadziła działalność charytatywną w odpowiednim zakresie.

Zwolnione z podatku są bowiem dostawy produktów spożywczych na rzecz organizacji pożytku publicznego z przeznaczeniem na działalność charytatywną (z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 proc. oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 proc.). 

Dokumentowanie

Przedsiębiorąca powinien posiadać dokumenty potwierdzające taką dostawę. Może to być dowolny dokument, ponieważ sposób dokumentowania takich zdarzeń ustawodawca pozostawił całkowicie w sferze decyzji podatnika. 

Podatnik musi też pamiętać o stosownym wypełnieniu deklaracji JPK_VAT, gdzie wskazuje wysokości podstawy opodatkowania wynikającej z dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju zwolnionych od podatku VAT. 

Uwaga!

Ponieważ przepisy przewidują zwolnienie z opodatkowania w sytuacji przekazania darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego, nie jest możliwe korzystanie ze zwolnienia w stosunku do dostaw produktów żywnościowych bezpośrednio potrzebującym czy instytucjom takim jak domy dziecka lub domy opieki społecznej. 

Zerowy VAT towarów i usług w ramach pomocy Ukrainie 

Zerowa stawka podatku VAT na towary i usługi dostarczane przez polskie firmy ma równie zastosowanie przy ich darowiznach na rzecz ofiar wojny na Ukrainie. Warunkiem tego jest, aby te świadczenia były realizowane za pośrednictwem określonych organizacji pomocowych:

• podmiotom wykonującym działalność leczniczą lub ratownictwa medycznego, np. samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej,  czy jednostki wojskowe;
• jednostkom samorządu terytorialnego;
• Agencji Rezerw Strategicznych.

Darczyńca dostarczający towary i usługi dla uchodźców, musi podpisać odpowiednią umowę z organizacją świadczącą pomoc. Uznawane jest też pisemne oświadczenie, o ile jest podpisane przez obie strony.

Stawka VAT 0% ma obowiązywać od 5 marca do 30 czerwca 2022 roku. 

Obniżona stawka podatku może być zastosowana do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonanych od 24 lutego 2022 roku do 4 marca 2022 roku. W takich sytuacjach warunek zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem obdarowanym będzie spełniony, jeżeli obie strony potwierdzą na piśmie dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi.