Polska w europejskiej czołówce zbiórki opakowań z rekordowym wynikiem zbiórki. System PSOR wzorem dla innych krajów

Działający od ponad 20 lat, System Zbiórki Opakowań PSOR osiągnął w 2024 roku rekordowy poziom zbiórki - aż 88%. To jeden z najlepszych wyników w całej Unii Europejskiej, gdzie średnia oscyluje wokół 73%, a celem całej branży jest osiągnięcie zbiórki na poziomie 75% do 2025 roku.Jak podkreślają eksperci, polski system nie tylko spełnia unijne standardy, ale wręcz je wyprzedza, stając się punktem odniesienia dla innych krajów. W praktyce zaczął realizować zasadę rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) na długo przed tym, zanim pojęcie to stało się kluczowym elementem polityki środowiskowej Unii Europejskiej. Program został stworzony przez producentów i importerów środków ochrony roślin, którzy wzięli na siebie odpowiedzialność za opakowania po swoich produktach. Co ważne, zbiórka jest całkowicie bezpłatna dla rolników i punktów sprzedaży, a finansowanie zapewniają firmy członkowskie PSOR. Obecnie w polskim Systemie PSOR działa ponad 4,5 tys. punktów odbioru w całym kraju. Dla porównania, w wielu państwach Europy Środkowo-Wschodniej systemy zbiórki dopiero się rozwijają lub działają pilotażowo. W 2024 roku w ramach inicjatywy Clean Farms Europe funkcjonowało 25 krajowych systemów, a dwa kolejne przygotowują się do wdrożenia programów zbiórki. 

- System PSOR od ponad dwóch dekad pokazuje, że rozszerzona odpowiedzialność producenta może działać w praktyce, a współpraca biznesu z rolnikami realnie wpływa na ochronę środowiska. Naszym celem jest nie tylko zbiórka i recykling opakowań, ale przede wszystkim realny wkład w budowę zrównoważonego rolnictwa i rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym. Osiągnięty w 2024 roku wynik zbiórki, pokazuje że dzięki zaangażowaniu producentów i współpracy z rolnikami możliwe jest stworzenie modelu, który łączy odpowiedzialność biznesu z ochroną środowiska. Nasze doświadczenia mogą stanowić inspirację dla innych państw członkowskich UE - mówi Małgorzata Bojańczyk, Dyrektor Generalna Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin.

Podczas warsztatów w Bratysławie, zorganizowanych przez CropLife Europe oraz Słowackie Stowarzyszenie Ochrony Roślin, omawiano wyzwania związane z gospodarką o obiegu zamkniętym, w tym wdrażanie nowych regulacji unijnych (Packaging and Packaging Waste Regulation - PPWR). Zgodnie z nimi, państwa członkowskie już teraz muszą przygotowywać się do spełnienia bardziej ambitnych celów w zakresie recyklingu i zawartości recyklatu w opakowaniach. Okazuje się, że wysokie wyniki osiągane dziś przez Polskę stawiają nasz kraj wśród liderów obok Niemiec, Francji i Hiszpanii. System PSOR jest wzorcowym przykładem dla innych europejskich systemów jak skutecznie łączyć odpowiedzialność producentów, przejrzyste procesy i rzeczywisty wpływ na rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). 

- Utrzymanie oddzielnego strumienia odpadów po środkach ochrony roślin jest kluczowe dla bezpieczeństwa środowiska i jakości recyklingu. Rolą branży zaś jest zapewnienie, by zmiany legislacyjne szły w parze z praktycznymi rozwiązaniami. W Polsce udało się stworzyć system, który łączy efektywność zbiórki z wysoką jakością recyklingu. To dowód, że odpowiedzialne podejście biznesu daje wymierne efekty – podkreśla podczas wydarzenia Natalia Bączyk, ekspertka PSOR.

Przykłady ze Słowacji i Polski pokazują, że kluczem do sukcesu jest ścisła współpraca sektora publicznego i prywatnego. Jak zaznaczyła podczas otwarcia słowacka Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Hana Fratričová, Codzienna praca biznesu i edukacja rolników w zakresie odpowiedniego postępowania z opakowaniami to fundament gospodarki o obiegu zamkniętym.

Dodatkowo działania PSOR nie ograniczają się jedynie do samej zbiórki opakowań w ramach Systemu PSOR. Misja Stowarzyszenia jest o wiele bardziej dogłębna i zakłada również edukację. Jednym z prowadzonych działań jest kampania edukacyjna Liczy się każde opakowanie. Od 2014 roku PSOR uczy rolników i sprzedawców jak należy właściwie postępować z opakowaniami po środkach ochrony roślin. Głównym celem kampanii jest zwiększenie świadomości na temat prawidłowego gospodarowania opakowaniami po środkach ochrony roślin, w tym obowiązków prawnych oraz rozwiązaniu dostarczonym przez branżę (System  PSOR). Dzięki wieloletniej kampanii edukacyjnej masa zwracanych co roku opakowań sukcesywnie rośnie, a zwracane opakowania są odpowiednio przygotowane (trzykrotnie wypłukane) co umożliwia ich recykling. W PSOR wierzymy, że edukacja jest kluczem do sukcesu, a działania świadomościowe przyczyniają się do tego, że zbiórka prowadzona jest z korzyścią dla środowiska. W ramach działań edukacyjnych przeprowadzono szereg szkoleń skierowanych do  studentów kierunków rolniczych, doradców rolniczych, rolników, a także pracowników Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz prowadzono komunikację pośrednią w postaci media relations i działań online. Stworzono również szereg materiałów promocyjnych, jak plakaty czy broszury czy raporty. Powstała też strona internetową systempsor.pl, która jest kompendium wiedzy na temat zbiórki opakowań po środkach ochrony rośliny i Systemu PSOR.

Osiągnięcie tak wysokiego poziomu zbiórki i recyklingu w 2024 roku to wynik konsekwentnej pracy tysięcy uczestników systemu. Polska, dzięki Systemowi PSOR, znalazła się w europejskiej czołówce w zakresie odpowiedzialnego gospodarowania opakowaniami, pokazując, że zrównoważony rozwój w rolnictwie to nie tylko idea – to praktyka, którą można skutecznie realizować na szeroką skalę. Dziś System PSOR to dojrzały i kompleksowo funkcjonujący system realizujący założenia GOZ i ROP w Polsce. O skuteczności Systemu świadczą twarde dane: łącznie od 2004 roku zebrano już 34,05 tys. ton opakowań, a z każdym rokiem rośnie zarówno wolumen zbiórki, jak i jej efektywność środowiskowa. 

Więcej na https://www.systempsor.pl/ 

O Systemie Zbiórki Opakowań Polskiego Stowarzyszenie Ochrony Roślin (PSOR)

System PSOR już dziś realizuje założenia unijnej polityki gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), wpisując się w cele Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii Circular Economy Action Plan. Dzięki pełnej transparentności, wysokiemu poziomowi recyklingu i odpowiedzialności producentów, System PSOR jest przykładem systemu, który nie tylko wypełnia, ale realnie wyprzedza europejskie standardy środowiskowe. Działania PSOR przyczyniają się do ograniczenia ilości odpadów niebezpiecznych, ochrony gleb i wód, a także do wzrostu świadomości ekologicznej wśród rolników.

System PSOR to nie tylko zbiórka i recykling. Od 2014 roku PSOR prowadzi również ogólnopolską kampanię edukacyjną „Liczy się każde opakowanie”, pod patronatem Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Kampania buduje świadomość wśród rolników i sprzedawców, jak prawidłowo postępować z opakowaniami po środkach ochrony roślin i dlaczego ich ponowne użycie jest niebezpieczne. Na tle Europy Polska wypada imponująco. Według danych Eurostatu (2024)* średni wskaźnik recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych w Unii Europejskiej wynosi 41%, podczas gdy System PSOR osiąga ponad dwukrotnie wyższy poziom.

* Eurostat (2024). Recycling of packaging waste by type of packaging and waste treatment operation. env_waspac dataset. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/env_waspac/default/tablce

Kontakt dla mediów:
[email protected], 601 25 87 17
[email protected], 609 69 33 45

 

O Polskim Stowarzyszeniu Ochrony Roślin (PSOR)

Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin (PSOR) to organizacja branżowa zrzeszająca wiodących producentów środków ochrony roślin działających na polskim rynku. Od ponad trzech dekad prowadzi działania edukacyjne i informacyjne na rzecz bezpiecznego, odpowiedzialnego i nowoczesnego rolnictwa. PSOR realizuje liczne kampanie społeczne i branżowe i aktywnie wspiera rozwój zrównoważonego rolnictwa i popularyzuje wiedzę o jego znaczeniu w łańcuchu żywnościowym. 
Stowarzyszenie jest właścicielem i koordynatorem Systemu Zbiórki Opakowań PSOR, który od 2004 roku działa nieprzerwanie na terenie całego kraju. System ten umożliwia bezpieczny odbiór i recykling opakowań po środkach ochrony roślin oraz innych produktach niebezpiecznych stosowanych w rolnictwie, w tym nawozach, adiuwantach i biocydach. Więcej informacji: www.psor.pl; www.akademiapsor.pl; www.systempsor.pl