Największy problem? Opóźnione płatności

Ponad 80% przedstawicieli sektora TSL odczuło wzrost kosztów prowadzenia działalności od początku 2025 roku, w tym aż 60% o więcej niż 10% – deklarują uczestnicy badania przeprowadzonego na potrzeby raportu Transcash.eu „Finansowy Indeks Branży TSL 2025”. 60% przewoźników twierdzi, że co najmniej połowa ich faktur jest opłacana po terminie, a wielkość opóźnień wynosi średnio 2 tygodnie. 20% spedycji płaci przewoźnikom z opóźnieniem, a wśród powodów znajdują się problemy z płynnością. Na pytania o kondycję finansową swoich firm odpowiadali przewoźnicy i spedytorzy, odnosząc się do 6 miesięcy poprzedzających badanie przeprowadzone między majem a lipcem 2025 roku. Pełną wersję publikacji można pobrać tutaj.

Branżę przygniatają coraz wyższe wynagrodzenia i opóźnienia w płatnościach, przez co tylko nieliczni oceniają pozytywnie własną płynność i nie mają problemu z pokryciem bieżących wydatków. Transcash w Finansowym Indeksie Branży TSL 2025 zebrał opinie przewoźników i spedycji na temat ich kondycji finansowej, które zdominowały dobrze znane problemy i niepewność związaną z przyszłością. Jej źródłem bez wątpienia są obawy o rosnące koszty, które w ostatnim czasie podbił między innymi wzrost opłat drogowych i wynagrodzeń. W kolejnych latach ich motorem będą wydatki na elektryfikację flot, związane z wymogami unijnego programu Fit for 55. 

- Problemy branży nie maleją, choć 2025 rok przyniósł lekkie ożywienie na rynku transportowym. Liczba dostępnych ładunków rośnie na europejskich trasach, w tym w Niemczech, które powoli wychodzą z gospodarczego dołka. Statystycznie stawki za fracht poszły w górę, ale często nie są w stanie zrekompensować gwałtownego wzrostu kosztów. To przekłada się na niski popyt na zlecenia, których obsługa bywa zwyczajnie nieopłacalna. Problemy tego rodzaju dotykają zwłaszcza niewielkich przewoźników z małą flotą, trudną do rozbudowy nie tylko ze względu na koszty utrzymania, ale też niedobór kierowców na rynku. W tych realiach utrzymanie stabilności ekonomicznej przypomina balans na linie, gdzie nietrudno o bolesny upadek – mówi Kamil Nowak, Dyrektor Sprzedaży w Transcash.eu.

Jaki jest Finansowy Indeks Branży TSL 2025?

W drugiej edycji raportu Transcash uwzględnił dodatkowy sposób prezentacji danych w firmie indeksów, w nawiązaniu do tytułu badania. Przedstawienie najważniejszych zagadnień w formie liczb na „szkolnej”, sześciopunktowej skali ułatwia interpretację kluczowych dla raportu danych. Zaprezentowane wartości indeksu to płynność finansowa, koszty prowadzenia działalności, rentowność, konkurencyjność, zobowiązania finansowe oraz majątek. Każdy uczestnik badania mógł wskazać punkt na skali, który najlepiej opisuje jego sytuację. Podsumowanie najczęstszych wskazań pozwoliło wyciągnąć średnią dla każdej z kategorii, a na ich bazie liczbę opisującą cały sektor, która wyniosła 3,5 punktu na 6 możliwych. 

- Wynik ogólny, plasujący się nieco powyżej środka skali potwierdza, że branża zmaga się z problemami, a szczegółowe wyniki pokazują, które sfery wymagają poprawy. Przykładowo przewoźnicy ocenili swoją płynność finansową na 3,6 punktu, ale nie mają większych problemów z opłacaniem zobowiązań finansowych – tej wartości dali 4,7 punktu. Spedycje oceniają własną płynność na 4,3 punktu, a rentowność jedynie na 3 punkty – tłumaczy Milena Kalinowska, Lider Obszaru Marketingu i E-commerce w Transcash.eu.

Wartości indeksu zostały szczegółowo opisane poświęconych im, poszczególnych rozdziałach Finansowego Indeksu Branży TSL. 

Koszty rosną, stawki maleją, a zatory mają się świetnie

Przewoźnicy nie mają wątpliwości, gdzie leży źródło ich problemów. Na czele listy znajdują się zatory płatnicze i długie terminy płatności (63,1%), niskie stawki za fracht (50,3%) oraz wzrost kosztów operacyjnych (42,3%).  Spedytorzy do tej listy dodali rosnące stawki za zlecenia transportowe (51,3%), co pokazuje, że po wielu miesiącach zastoju przewoźnicy mogą liczyć na lepsze zarobki.

Koszty prowadzenia firm z branży TSL w 2025 roku wzrosły u ponad 80% naszych ankietowanych z obu grup, a około 60% odnotowało podwyżkę o więcej niż 10%. Koszty napędzają przede wszystkim rosnące wynagrodzenia, wydatki związane z utrzymaniem pojazdów, opłaty drogowe i koszty finansowe związane z daninami na rzecz państwa i korzystaniem z usług finansowych. 

Marże niskie lub nieokreślone

Za alarmujące uznać można dane o marżowości. Ponad połowa przewoźników, którzy potrafią określić swoją rentowność, pracuje na marżach nieprzekraczających 10%.

Co więcej, największą grupę stanowią firmy, które nie są w stanie określić swojej marży. To może świadczyć o pracy na granicy wypłacalności, a z pewnością o destabilizacji i braku pełnej kontroli nad finansami firmy. Spedycje nie tylko pracują na marżach wyższych niż przewoźnicy, ale mają nad nimi większą kontrolę. Jedynie niecałe 15% miało kłopot ze zdefiniowaniem ich wysokości w stosunku do ponad 30% przewoźników. Spedycje częściej wskazywały również na marże w przedziale 6-20%, a dwa razy częściej na przekraczające 20%.

Zielona transformacja w sferze marzeń

Ponad 80% przedstawicieli sektora TSL uważa, że zarówno oni sami, jak i cała branża jest kompletnie nieprzygotowana na wyzwania związane z „zieloną transformacją”, takie jak elektryfikacja flot transportowych i wzmocnienie infrastruktury ładowania. Znikoma część przewoźników ma we flocie choć jeden pojazd elektryczny (zadeklarował to tylko jeden ankietowany), a blisko 60%, przewoźników czuje się całkowicie nieprzygotowana na wyzwania związane z elektryfikacją flot. To ogromnie niepokojące, biorąc pod uwagę, że wymogi unijnego pakietu Fit for 55 nakładają na przewoźników obowiązek redukcji emisji spalin o 50% do 2030 roku. Z kolei po 2035 roku produkcja tradycyjnych samochodów spalinowych w Europie ma zostać zakończona. Dopuszczone do jazdy mają być wyłącznie pojazdy napędzane paliwem neutralnym pod kątem emisji CO2. 

Plusy? Dobre relacje i optymizm na przyszłość

Pozytywną informacją płynącą z raportu jest dobry status relacji przewoźników ze spedycjami, czyli współpracy kluczowej dla rozwoju rynku TSL. 65% przewoźników i aż 80% spedycji ocenia wzajemne stosunki co najmniej dobrze. Na jakość współpracy wpływa przede wszystkim terminowość płatności, co może tłumaczyć wyższy poziom zadowolenia spedycji. W relacjach z przewoźnikami to one są płatnikami, i jak deklarują również w naszym badaniu, nie zawsze płacą przewoźnikom na czas, w tym z powodu własnych problemów z płynnością. Taki wynik oznacza tylko jedno - gdy płatność w terminie bywa wyjątkiem od reguły, spedycje, które są w stanie ją zagwarantować, mogą liczyć na lojalność przewoźników. 

Mimo wielu problemów na tle finansowym, przedstawiciele branży patrzą w przyszłość z optymizmem. Prawie 30% przewoźników i niecałe 25% spedycji przewiduje poprawę sytuacji finansowej ich firm w drugiej połowie roku. Pogorszenia obawia się około 20% firm spedycyjnych i jedynie 13% ankietowanych przewoźników. 

Finansowy Indeks Branży TSL 2025

Finansowy Indeks Branży TSL 2025 Transcash.eu to cykliczna publikacja, której celem jest zbadanie dynamiki zmian w polskiej branży transportowej w zakresie jej sytuacji finansowej. Patronat medialny nad drugą edycją raportu objął serwis informacyjny dla branży TSL – trans.iNFO.

Transcash od kilkunastu lat dba o bezpieczeństwo finansowe firm z branży TSL. Specjalizujemy się w usługach z zakresu faktoringu dla przedsiębiorstw z sektora transportu w relacjach międzynarodowych i krajowych.