Przestępcy zmienili metody działania

W porównaniu z latami 90. XX wieku charakter przestępczości w Polsce zmienił się. Rośnie liczba przestępstw finansowych i cyberataków, pojawiają się także zagrożenia o charakterze hybrydowym.

O nowych wyzwaniach związanych przestępczością dyskutowano w trakcie panelu pt. „Bezpieczeństwo wewnętrzne wobec zagrożeń prawa i porządku” na odbywającym się w Łodzi w dniach 10-11 czerwca 2025 r. IV Forum Bezpieczeństwa. Tematem przewodnim tegorocznego Forum były inwestycje podwójnego przeznaczenia.

Uczestnicy panelu poświęconego bezpieczeństwu wewnętrznemu wskazywali, że w porównaniu z latami 90. XX wieku zmienił się charakter przestępczości zorganizowanej. Mniej jest przestępstw typowo kryminalnych, takich jak zabójstwa czy napady, natomiast wzrosła liczba przestępstw finansowych oraz narkotykowych.

O tych pierwszych mówił m.in. Wojciech Olszowy, zastępca szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, do niedawna zastępca komendanta Centralnego Biura Śledczego Policji wskazując jednocześnie, że - coraz lepiej identyfikujemy grupy przestępcze w tym obszarze. Ich domeną są przestępstwa akcyzowe.

Skala przestępczości związanej z przemytem narkotyków czy dopalaczami zwiększyła się szczególnie po pandemii Covid-19. Ponadto polskie służby specjalne obserwują w ostatnich latach także wzrost aktywności zorganizowanych grup przestępczych zza wschodniej granicy. O ile wcześniej znane były one głównie z brutalnych zabójstw, to teraz specjalizują się częściej w działalności szpiegowskiej.

Z kolei najwięcej zagrożeń związanych z cyberprzestępczością to ataki ransomware. Na drugim miejscu znajdują się tzw. ataki DDoS, a na trzecim fałszywe alarmy oraz tzw. ataki kaskadowe. Polska jest jednym z najbardziej atakowanych krajów w Unii Europejskiej przez cyberprzestępców działających z terenu Rosji i Białorusi. Atakujący testują m.in. infrastrukturę krytyczną, taką jak sieci wodociągów i kanalizacji. Ataki mają charakter kierowany a uderzenia następują głównie w większe podmioty.

Inspektor Michał Pudło, zastępca komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości przywołał atak DDoS, do którego doszło przy okazji uruchomienia w Polsce procedury tzw. child alert. Okazało się, że do zgłoszeń dołączyli przestępcy ze wschodu bombardujący serwery polskich instytucji w celu ich zawieszenia.

Zdaniem Agaty Furgały, dyrektorki Departamentu Porządku Publicznego w MSWiA zagrożenia z którymi zmaga się obecnie Polska mają charakter hybrydowy, a podział na bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne przeszedł do lamusa. Do mapy nowych wyzwań, poza nielegalną migracją A. Furgała dodała bezpieczeństwo na Morzu Bałtyckim. Wskazywano także na potencjalne zagrożenia, jakie mogą pojawić się w Polsce po zakończeniu wojny w Ukrainie, w tym np. przemyt broni czy tzw. eksport chaosu.

Uczestnicy Forum dyskutowali również o strategii bezpieczeństwa narodowego. Generał Jarosław Stróżyk, szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, zwracał uwagę, że obowiązująca strategia pochodzi z 2020 r., czyli m.in. sprzed pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę i dlatego konieczne jest opracowanie nowej strategii uwzgledniającej aktualną mapę zagrożeń.

Według Stróżyka odporność państwa na zagrożenia może poprawić także lepsze wykorzystanie możliwości sektora prywatnego dla celów obrony narodowej. Jego zdaniem w Polsce istnieje wiele firm dysponujących zasobami przydatnymi w sytuacjach kryzysowych, a ich właściciele są otwarci na współpracę z państwem.

Tematem poruszonym w trakcie Forum było także wydatkowanie środków publicznych. Jak wskazywał Zbigniew Stawicki, zastępca Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, w ostatnich latach system kontroli wydatkowania środków publicznych działał bardzo słabo, a część pieniędzy została zmarnotrawiona. W sprawach wydatkowania środków publicznych KAS przeprowadził dotychczas audyty w 170 podmiotach i 17 ministerstwach. Skierowano też 143 zawiadomienia do prokuratury. Wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha podkreślał, że właściwe służby nie reagowały odpowiednio na te nieprawidłowości, co przyczyniało się do osłabiania odporności państwa.

Organizatorami wydarzenia byli Stowarzyszenie Przeciwko Nadużyciom Gospodarczym AntiFraud, Fundacja Forum Bezpieczeństwa oraz Międzynarodowy Instytut Społeczeństwa Obywatelskiego. Patronami przedsięwzięcia byli: Marszałek Województwa Łódzkiego Joanna Skrzydlewska, Prezydent Miasta Łodzi Hanna Zdanowska, Konfederacja Lewiatan oraz Unia Metropolii Polskich. Partnerem technologicznym był Orange Polska.

Więcej na temat programu i zaproszonych gości na stronie: www.forumbezpieczenstwa.pl

Źródło informacji: Orange Polska