ZUS przygotowuje się do ważnych projektów technologicznych

Technologie informatyczne odgrywają ważną rolę w działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), a wraz z rozwojem informatyki zapotrzebowanie na innowacyjne, stabilne i bezpieczne rozwiązania będzie rosło. „ZUS ma jedno zadanie - służyć Polakom. Wykorzystujemy do tego najnowsze technologie” - przekonywał Zbigniew Derdziuk, prezes ZUS podczas Forum Informatyki ZUS, które odbyło się drugiego czerwca w centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Forum Informatyki ZUS gromadzi firmy informatyczne: dostawców usług, oprogramowania i infrastruktury IT, którzy współpracują z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i są zainteresowani planami rozwoju systemów informatycznych narodowego ubezpieczyciela.

„Dzisiejsze forum to miejsce, gdzie wspólnie budujemy cyfrową przyszłość państwa, które ma działać szybko i sprawnie odpowiadać na potrzeby obywateli. Przed nami wiele pracy, ale już dziś możemy powiedzieć, że udaje nam się skutecznie przenosić administrację publiczną w XXI wiek” - zapewniał dr Liwiusz Laska, dyrektor generalny Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przewodniczący rady nadzorczej ZUS. „Coraz więcej urzędowych spraw można załatwić przez Internet, nie wychodząc z domu, dostęp do informacji jest znacznie łatwiejszy, a decyzje administracyjne uzyskuje się szybciej” - dodał dyrektor.

Według dr. Liwiusza Laska ZUS jest nie tylko największym zakładem ubezpieczeń w Europie Środkowo-Wschodniej, ale także najlepiej zcyfryzowaną instytucją publiczną w Polsce.

„ZUS to jest standard, do którego aspirujemy jako cała administracja. I to właśnie ZUS -poprzez odwagę inwestycyjną, kompetencje kadry i otwartość na technologie pokazuje, że sprawne państwo jest możliwe tu i teraz” - przekonywał dr Liwiusz Laska.

Zbigniew Derdziuk, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wskazując rolę informatyki w strategii Zakładu, zauważył, jak ważna jest integracja pomiędzy informatycznymi systemami publicznymi. Według niego ZUS stał się hubem, integrując dane z różnych rejestrów. Dekadę temu innowacją było tzw. jedno okienko. Wcześniej, żeby założyć firmę, należało pójść do GUS-u, ZUS-u i do urzędu skarbowego. Dzisiaj to proces w pełni elektroniczny, w którym instytucje wymieniają dane pomiędzy swoimi systemami.

„ZUS ma jedno zadanie - służyć Polakom. Realizować cele ustawowe zgodnie z prawem, bezpiecznie i niezawodnie. Wykorzystujemy do tego najnowsze technologie i przez 90 lat naszej historii nie zawiedliśmy” - przekonywał prezes ZUS.

Zbigniew Derdziuk zapewnił, że postęp w informatyzacji ZUS nie dokonałby się, gdyby nie ludzie. „Technologia wspiera pracowników a nie zastępuje ich” - stwierdził.

Częścią Forum Informatyki ZUS były panele dyskusyjne. Pierwszy z nich był poświęcony roli sztucznej inteligencji w administracji publicznej. Moderator Wiesław Paluszyński, prezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego, zastanawiał się, w jaki sposób ocenić przydatność AI w administracji, w jakich obszarach działalności ją wykorzystywać.

„Gdzie stosować AI? - wszędzie. Można powierzyć jej dowolne zadanie i uzyskać odpowiedź. Sztuczna inteligencja może ułatwiać pracę każdego urzędnika” - przekonywał Dariusz Śpiewak, dyrektor wykonawczy, Polskie Elektrownie Jądrowe.

Przemysław Mikus, prezes Software Development Association Poland (SoDA) wyjaśniał, że sztuczna inteligencja to narzędzie. Według niego sposób wykorzystania AI można porównać do innych narzędzi np. wkrętarki. Należy nauczyć się ją obsługiwać, ale człowiek dalej jest niezbędny do realizacji zadań.

Dr inż. Radosław Nielek, dyrektor Państwowego Instytutu Badawczego NASK zwrócił uwagę na kwestie bezpieczeństwa związane ze sztuczną inteligencją.

„Dostępne na rynku modele komercyjne mogą być źródłem zagrożeń, dlatego informacje wrażliwe powinny trafiać do własnych systemów. Inny problem to błędy popełniane przez AI, które powiększają się w kolejnych decyzjach” - wyliczał dyrektor NASK.

Zdaniem prof. Macieja Piaseckiego z Politechniki Wrocławskiej, zajmującego się polskim modelem językowym Polish Large Language Model (PLLuM), instytucje publiczne to naturalny obszar zastosowania AI, jednak z pewnym zastrzeżeniem.

„Warto rozwijać własne modele, bo są one podstawą bezpiecznych systemów. Instytucjom, takim jak ZUS, nie potrzeba modeli, które są modne i wszechstronne. Potrzeba im dobrze zaprojektowanego rozwiązania dostrojonego do potrzeb” - przekonywał prof. Maciej Piasecki.

Podczas drugiego panelu dotyczącego wpływu nowych technologii na obecnie funkcjonujące systemy IT, moderator Bartłomiej Prystupa, dyrektor Departamentu Rozwoju Systemów Wewnętrznych ZUS zauważył, że automatyzacja i AI pozwalają na lepsze podejmowanie decyzji i analizowanie danych. Z kolei wyzwaniami dla ZUS są: zachowanie bezpieczeństwa i optymalizacja procesów.

„ZUS jest postrzegany jako interfejs państwa do ludzi. Działa stabilnie, ale może się rozwijać, np. z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, która nie jest kolejnym projektem IT, zabawką, a elementem, który ma transformować organizacje” - przekonywał Marcin Gajdziński, dyrektor generalny IBM Polska.

Artur Jedynak, prezes zarządu spółki KBJ zwrócił uwagę, że w rozwijaniu sfery technologicznej firm ważna jest część edukacyjna. Według niego działania edukacyjne zapewnią szybkie przeprowadzanie projektów rozwojowych.

„Edukacja jest niezbędna, żeby pracownicy rozumieli, jak działa technologia i konkretny produkt, użytkownicy muszą zostać przygotowani do świadomego korzystania z narzędzi” - twierdził Sławomir Szmytkowski, wiceprezes zarządu Asseco Poland.

Tomasz Matysik, prezes zarządu Comarch Polska, podsumowując dyskusję, zwrócił uwagę, że każdy błąd w obszarze technologicznym ZUS może owocować niepokojami społecznymi.

„Praca dla ZUS to wyzwanie. Z jednej strony mamy mozaikę systemów i ogrom danych, które należy utrzymać. A z drugiej konieczność szybkich modyfikacji systemu związanych ze zmianami prawa, np. pojawieniem się nowego dodatku” - mówił prezes Comarchu.

Podczas Forum Informatyki ZUS Sławomir Wasielewski, członek zarządu nadzorujący Pion Operacji i Eksploatacji Systemów ZUS wskazał kierunki rozwoju IT w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

„Zamierzamy wprowadzić omnikanałowość w obsłudze klientów, sztuczną inteligencję i automatyzację, optymalizować procesy biznesowe i podnieść ich efektywność, a to wszystko w zmiennym otoczeniu” - wyliczał Sławomir Wasielewski.

Członek zarządu ZUS przedstawił kluczowe projekty, które będą realizowane w najbliższym czasie. Zaliczył do nich: budowę centralnego repozytorium cyfrowego, hurtowni danych, usprawnienie obsługi klientów i aplikacje mobilne. Zmiany będą dotyczyły także kluczowych systemów. Ma nastąpić rozwój KSI i eZUS, a także powstać zapasowy centralny ośrodek obliczeniowy.

„Rozpoczynamy szybsze wdrażanie zmian, dzisiejsza konferencja jest okazją do zakomunikowania szerokiemu gronu dostawców, do czego się przygotowujemy, tak, żeby współpraca była prostsza” - zapowiedział Sławomir Wasielewski.

Współpracy z partnerami zostały poświęcone równoległe sesje tematyczne, podczas których zainteresowani przedstawiciele dostawców rozwiązań informatycznych mogli zapoznać się z planami i warunkami: budowy Centralnego Repozytorium Cyfrowego w ZUS, budowy hurtowni danych (Systemu Eksploracji Danych Biznesowych - SEDB). Dostawcy zewnętrzni mogli poznać projektowane zmiany w systemach informatycznych w obszarze obsługi klientów oraz w systemach informatycznych w obszarze dochodów i świadczeń.

Przedstawiciele ZUS omówili też przygotowywane zmiany w Systemie Wspomagania Ekonomiki Zakładu oraz planowane zakupy w obszarze infrastruktury IT i oprogramowania.

Źródło informacji: PAP MediaRoom

Fot. PAP/M. Kmieciński