PRAWO

Prognozy dla naszego zachodniego sąsiada na 2025 rok okazują się mniej optymistyczne, niż jeszcze niedawno zakładano. Jest to szczególnie alarmujące dla polskich przewoźników i eksporterów. W jaki sposób obecna sytuacja makroekonomiczna Niemiec oddziałuje na branżę transportową w Polsce?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

Problemy z terminowymi płatnościami szczególnie dotkliwie odczuwają przedsiębiorstwa z branży TSL. Opóźnienia w spłacie należności mają tu silny i bezpośredni wpływ na stabilność działalności. W 2024 roku odnotowano 11% wzrost zaległości finansowych wśród firm transportowych, spedycyjnych i logistycznych. W takich warunkach, wielu przedsiębiorców decyduje się na działania sądowo-egzekucyjne, traktując je jako ostateczność. Czy warto jednak od razu podejmować tak drastyczne kroki?

Rok 2025 zapowiada się jako przełomowy dla branży TSL. Firmy transportowe i spedycyjne muszą sprostać nie tylko dynamicznie zmieniającym się wymaganiom rynkowym, ale również nowym technologiom oraz regulacjom. Wszystko to oznacza dalsze wydatki, więc priorytetem jest sprawne zarządzanie budżetem z wykorzystaniem zaawansowanych narzędzi, które wychodzą naprzeciw ich potrzebom.

W 2024 r. o blisko ¼ spadła liczba ujawnionych przestępstw kradzieży sklepowych. Z rejestrów policyjnych wynika także, że w ub.r. stwierdzono blisko 244 tys. wykroczeń kradzieży w placówkach małopowierzchniowych i wielkopowierzchniowych. To o 14,8% mniej niż w 2023 roku. Zgłoszono również prawie 200 tys. wykroczeń kradzieży w wielkopowierzchniowych marketach i 44 tys. – w małopowierzchniowych sklepach. W 2023 roku w jednych i w drugich było mniej kradzieży. Eksperci wskazują, że główną przyczyną wyhamowania ww. sytuacji może być spadek inflacji, chociaż oczywiście powodów jest więcej. Niektórzy też ostrożnie szacują, że w rzeczywistości tego typu przestępstw jest ok. 250-300 tysięcy, a wykroczeń – 1,5-2 mln rocznie. Tylko nie wszystkie zdarzenia są ujawniane.

Choć nie należą do typowych środków transportu, wózki widłowe również są objęte ubezpieczeniem OC. Do niedawna ten obowiązek dotyczył wyłącznie wózków wprowadzonych do ruchu drogowego, jednak 6 listopada ten stan rzeczy uległ zmianie. Nowelizacja ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wprowadza nową definicję ruchu, która istotnie wpływa także na posiadaczy wózków widłowych.

Od tego roku obowiązują nowe regulacje podatkowe, które dotykają najmniejszych i największych podatników. Eksperci przekonują, że potrzebna jest większa stabilność i przewidywalność w tym zakresie. I liczą na to, że ustawy ingerujące w prowadzenie działalności gospodarczej będą wchodzić w życie z co najmniej półrocznym vacatio legis. Jednocześnie zaznaczają, że część przepisów uchwalono w pośpiechu, co będzie skutkować nowelizacjami w celu usunięcia błędów i wątpliwości. Jako przykład złej legislacji wskazują tzw. wakacje składkowe. Pilnego uregulowania wymaga kwestia stosowania mechanizmu pay&refund przy poborze podatku u źródła. Ponadto potrzebne są zmiany związane z CIT-em estońskim czy z grupą VAT.

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (TPD) kontynuuje ogólnopolską kampanię #wiemcorobić, mającą zwiększyć świadomość na temat zagrożeń czyhających na dzieci w internecie. Jej głównym celem jest pokazanie, jak dbać o bezpieczeństwo uczniów w cyberprzestrzeni. Inicjatywa, realizowana dzięki wsparciu Pepco, uzyskała patronat honorowy Ministra Edukacji, Rzecznika Praw Dziecka, Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Komendanta Głównego Policji.

2025 rok przyniesie szereg zmian prawnych, technologicznych i operacyjnych, które znacząco wpłyną na sektor transportu, spedycji i logistyki. Od nowych regulacji celnych, przez wdrożenie zaawansowanych technologii, po zmieniające się wymagania środowiskowe – przedsiębiorstwa będą musiały dostosować się do nowych realiów, by utrzymać swoją konkurencyjność.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ratyfikacji programu w sprawie wymiany uniwersyteckiej (CEEPUS IV) - poinformowała w poniedziałek kancelaria prezydenta. To po Erazmusie drugi taki program pod względem popularności, a Polska jest jego największym beneficjentem.

Już ponad 38% dorosłych Polaków słyszało o tym, że ktoś został oszukany podczas zakupu bądź inwestycji w kryptowaluty. A część z tych osób bezpośrednio spotkała się z tym. Przeszło 48% rodaków wciąż nie ma o tym pojęcia. Do tego blisko 14% ankietowanych nie pamięta, czy zetknęło się z takim przypadkiem. W grupie znającej problem dominują młodzi mężczyźni z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym. Według ekspertów, to właśnie oni są najbardziej podatni na obietnice szybkich zysków ze stosunkowo niewielkich inwestycji. I nie mają na ich temat odpowiedniej wiedzy. Wśród Polaków nieświadomych tego typu zagrożeń przeważają seniorki. Znawcy tematu ostrzegają, że oszuści są kreatywni i stosują różne techniki manipulacji.

Rok 2024 miał być początkiem oddechu dla branży transportowo-spedycyjnej. Jednak rzeczywistość brutalnie zweryfikowała optymistyczne prognozy. Firmy logistyczne, a także transportowe i spedycyjne zmagają się z kryzysem finansowym, a przewidywania na 2025 rok nie przynoszą rewolucyjnych zmian. Co czeka branże TSL w ciągu nadchodzących 12 miesięcy?

Sezon grzewczy w Polsce wiąże się z powracającym co roku problemem palenia odpadów w gospodarstwach domowych, a w konsekwencji z zanieczyszczeniem powietrza, którym oddychamy. Najnowsze dane pokazują, że ta praktyka wciąż jest stosunkowo powszechna, choć niewiele osób otwarcie się do niej przyznaje. Badanie, zrealizowane przez firmę badawczą Zymetria na zlecenie RLG na reprezentatywnej grupie Polaków zamieszkujących wsie i małe miasteczka, ujawniło, że choć jedynie 6% respondentów deklaruje spalanie odpadów w piecu lub na podwórku, niemal połowa z nich (46%) potwierdza lub przypuszcza, że ich sąsiedzi stosują taką praktykę - 14% respondentów wskazuje, że problem dotyczy wielu osób w ich najbliższym otoczeniu, 10% potwierdza, że przynajmniej jeden z ich sąsiadów spala odpady, a kolejne 22% zauważa symptomy świadczące o tym, że sąsiad mógłby to robić, takie jak specyficzny kolor czy zapach dymu.

Branża transportowa, podobnie jak inne sektory gospodarki, coraz częściej staje się celem cyberprzestępców, którzy wykorzystują fałszywe e-maile do wyłudzania środków. Jedną z powszechnych metod jest tzw. fraud email lub phishing, gdzie przestępcy podszywają się pod pracowników lub kontrahentów, by przekierować płatność na swoje konto. Zastosowanie tej metody w transporcie bywa szczególnie skuteczne z uwagi na wysoką częstotliwość transakcji oraz międzynarodowy charakter współpracy, co często utrudnia wykrycie oszustwa.

Według danych Dun & Bradstreet, na które powołuje się BIG Info Monitor, na koniec 2023 roku w Polsce działało 2,2 tys. księgarń. W 95 proc. są to mikro- i małe przedsiębiorstwa, często jednoosobowe działalności gospodarcze. Od 2010 roku z rynku zniknęło blisko tysiąc księgarń, przede wszystkim tych najmniejszych. Główną przyczyną jest nierówna konkurencja, jaką stworzyły wielkie podmioty, m.in. tanie księgarnie internetowe. Branża oczekuje kompleksowej ustawy, która zdefiniowałaby książkę jako dobro kultury, ucywilizowała rynek i pomogła mu wyjść z przewlekłego kryzysu.

Sztuczna inteligencja jest coraz mocniej wykorzystywana przez oszustów. Zamieszczają oni w social mediach zmanipulowane reklamy z udziałem znanych ludzi. Ofiarami stają się osoby inwestujące m.in. w kryptowaluty. Według ekspertów, AI ma potencjał, aby zarówno pomagać przestępcom, jak i ograniczyć ich działania. Sztuczna inteligencja pozwala np. na weryfikowanie tożsamości. A to szczególnie teraz nabiera na znaczeniu, bo tuż za rogiem mamy przecież tzw. metodę na wnuczka, w której babcia niedługo będzie widziała w komunikatorze faktyczną twarz swojego wnusia, mówiącego jego głosem. Nakładki AR są szybko rozwijającą się technologią, którą za chwilę masowo będą wykorzystywać przestępcy. Dlatego znawcy tematu przekonują, że trzeba poważnie postawić na edukację, nie tylko finansową.

Wydarzenia takie jak niedawna powódź na południu kraju czy pandemia Covid-19 sprzed kilku lat mogą spowodować problemy z transportem towarów, w tym z dostarczeniem ich na czas bądź utratą lub uszkodzeniem. Przewoźnik nie ma wpływu na ich wystąpienie i nie jest w stanie zapobiec ich konsekwencjom. Czy takie okoliczności dają podstawy do powołania się na siłę wyższą?

W pierwszych dziewięciu miesiącach tego roku odnotowano blisko 23 tys. przestępstw kradzieży w sklepach. To o 30,5% mniej niż w analogicznym okresie 2023 roku, kiedy takich przypadków było niespełna 33 tys. W trzech kwartałach 2024 roku stwierdzono również nieco ponad 200 tys. wykroczeń kradzieży w placówkach małopowierzchniowych i wielkopowierzchniowych. To o 3,9% mniej niż rok wcześniej, kiedy było ich lekko ponad 208 tys. Jak komentują eksperci, te dane mogą ulec zmianie, bo końcówka roku cechuje się zwiększoną liczbą kradzieży, co ma związek z nadchodzącym Bożym Narodzeniem. Jednocześnie znawcy tematu dodają, że rosnąca inflacja może również podbić negatywnie statystyki.

Jak wynika z informacji uzyskanych w Ministerstwie Sprawiedliwości, trwają prace nad zmianami prawa, których celem jest rozładowanie zatorów w sądach. Sędziowie mieliby otrzymać instrumenty pozwalające np. na szybsze rozpoznawanie spraw frankowych. Eksperci przekonują, że to dobry kierunek, zwłaszcza że sporów między frankowiczami a bankami będzie jeszcze przybywać. Ale dodają, że sama zmiana przepisów nie zawsze wystarcza, o czym już można było się przekonać. Znawcy tematu podkreślają, że olbrzymi napływ pozwów frankowych spowodował wydłużenie czasu orzekania w innych kategoriach spraw. Widoczne jest to przede wszystkim w sądach okręgowych. Zdarza się, że pierwsze wolne terminy są za rok lub nawet dłużej.

52,6% Polaków chce przywrócenia handlu we wszystkie niedziele w roku, tak jak wyglądało to przed 1 marca 2018 r. To wynik najnowszego badania rynkowego, autorstwa UCE Research i Grupy Offerista. 38,9% badanych jest przeciwnych ww. pomysłowi, ale ich odsetek spadł od lutego o 5,1 punktów procentowych. Poprzednio zwolennicy zakazu stanowili 44%. Do tego przez 8 ostatnich miesięcy mocno zmieniła się struktura osób popierających powrót handlu w każdą niedzielę. Eksperci jednak sceptycznie oceniają szanse na zmianę obowiązującego prawa.